Rau sam (tên khoa học Portulaca oleracea) là loại cây thân cỏ. Nó có nguồn gốc từ Ấn Độ và Trung Quốc, nhưng hiện nay loại cây này sống được ở rất nhiều nơi, thích nghi tốt với các môi trường khác nhau. Ở nước ta, rau sam xuất hiện ở hầu hết các tỉnh thành, thường mọc dại ở vùng đất ẩm ướt ven đường, kênh rạch, ao hồ.
Rau sam vị hơi chua, không độc, tính hàn và giàu giá trị dinh dưỡng. Các bộ phận của cây như thân, lá, nụ hoa đều có thể sử dụng được, trừ phần rễ.
Những người bị sỏi đường tiết niệu oxalate nên tránh ăn rau sam. (Ảnh: Gardenlux)
Có thể kể đến một số món ăn thơm ngon từ rau sam như rau sam xào tỏi tôm, canh rau sam thịt bằm, nộm rau sam. Đây không chỉ là loại thực phẩm dùng để chế biến được nhiều món ăn ngon, mà còn là phương thuốc tự nhiên có nhiều công dụng.
Cải thiện thị lực
Rau sam chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa có thể mang lại những lợi ích quan trọng cho sức khỏe. Ví dụ, vitamin A giúp mắt bạn khỏe mạnh cũng như cải thiện hệ thống miễn dịch. Vitamin A cũng quan trọng với sức khỏe của các cơ quan trong cơ thể, vì nó hỗ trợ quá trình phân chia tế bào khỏe mạnh.
Giúp vết thương mau lành
Loại rau này cũng rất giàu vitamin C quan trọng để giữ cho collagen và mạch máu của bạn ở trạng thái tốt, qua đó giúp vết thương mau lành hơn.
Bảo vệ sức khỏe tim mạch
Rau sam có nhiều lợi ích trong việc hỗ trợ hệ thống tim mạch. Nó là một trong số ít các loại rau giàu axit béo omega-3 rất quan trọng để hỗ trợ các động mạch khỏe mạnh, giúp ngăn ngừa đột quỵ, đau tim và các dạng bệnh tim mạch khác.
Trên thực tế, rau sam có hàm lượng axit béo omega-3 cao nhất so với bất kỳ loại cây trồng trên cạn nào.
Có lợi cho xương
Hai khoáng chất được tìm thấy trong rau sam là canxi và magiê cực kỳ quan trọng để xây dựng và duy trì xương chắc khỏe. Thiếu canxi là nguyên nhân phổ biến gây ra chứng loãng xương, vì vậy ăn rau sam có thể làm giảm nguy cơ phát triển tình trạng này.
Mặt khác, magiê gián tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe của xương, bằng cách ảnh hưởng đến sự phát triển của tế bào xương. Thế nên, việc cung cấp đủ cả hai loại khoáng chất này có thể cải thiện sức khỏe của xương, ngăn ngừa các biến chứng do loãng xương và lão hóa xương gây ra.
Giàu chất chống oxy hóa chống ung thư
Rau sam cũng chứa nhiều chống oxy hóa bao gồm Vitamin C, E và A. Ngoài các loại vitamin, rau sam còn chứa Glutathione giúp bảo vệ tế bào khỏi bị hư hại.
Beta-carotene là một loại chất chống oxy hóa khác được tìm thấy trong rau sam. Beta-carotene rất tốt trong việc giảm số lượng gốc tự do trong cơ thể bạn. Các gốc tự do có thể làm tăng nguy cơ tổn thương tế bào, do đó làm tăng nguy cơ ung thư. Vì vậy, tăng lượng beta-carotene bạn nhận được có thể giúp giảm nguy cơ ung thư.
Giúp ngủ ngon
Loại rau này cũng có hooc môn melatonin tự nhiên giúp bạn duy trì giấc ngủ ngon và sâu hơn. Hãy thử ăn rau sam vào bữa tối để giúp bản thân bạn có được một giấc ngủ ngon hơn nhé.
Nói chung, rau sam là một loại rau bạn dễ dàng áp dụng vào công thức nấu ăn. Vì vậy, hãy lăn vô bếp bắt đầu nấu một số món ăn từ sau ram để tận dụng những lợi ích tuyệt vời từ nó.
Tuy nhiên, cũng giống như các loại thực phẩm khác, việc tiêu thụ quá nhiều bất cứ thứ gì đều có hại cho sức khỏe. Tác dụng phụ duy nhất của việc ăn nhiều rau sam là có thể dẫn đến nguy cơ phát triển sỏi thận. Lý do, loại rau này chứa axit oxalic, một chất tự nhiên có thể kết tinh thành sỏi oxalate trong đường tiết niệu ở một số người.
100g lá rau sam tươi chứa 1,31g axit oxalic, nhiều hơn trong rau bina (0,97g/100g) và sắn (1,26 g/100 g). Do đó, những người bị sỏi đường tiết niệu oxalate nên tuyệt đối tránh ăn rau sam.